top of page
Search

Het geboorteplan: Je hebt géén controle, maar wél invloed

larissazanstra

Updated: Jan 28

Als je over het geboorteplan begint, kun je nog wel eens reacties krijgen in de trant van “Je kunt een baring toch niet plannen” of “Laat het maar gewoon over je heen komen”. Maar zeg nou zelf, dat zou eigenlijk gek zijn toch?! Dat we voor iets als een sollicitatiegesprek of marathon onszelf zouden inlezen, voorbereiden en zouden trainen, maar zo’n beetje de belangrijkste gebeurtenis van ons leven maar op ons af zouden laten komen… Het wordt tijd dat wij als vrouwen zelf de verantwoordelijkheid nemen over de geboorte van ons kind, en van onszelf als moeder. En dat is precies waar een geboorteplan voor staat.


Autonomie tijdens de geboorte

Ondanks dat er gelukkig steeds meer zorgverleners zijn die het belang van een geboorteplan inzien, zijn er ook veel misverstanden ontstaan over het doel ervan. In deze blog neem ik je mee op een introductie van dit onderwerp. We bespreken wat een geboorteplan is; en ook niet is, waarom je er een zou opstellen en een aantal algemene tips voor de inhoud. Wil je hier uitgebreide 1 op 1 begeleiding in? Dan raad ik je aan een doulatraject bij mij te volgen. Bekijk mijn aanbod hier.


Wat is een geboorteplan?

Het geboorteplan werd rond 1980 geïntroduceerd als gevolg van de medicalisering van de geboortezorg, met als doel de communicatie tussen zorgverleners en vrouwen te verbeteren. Kort gezegd is een geboorteplan een document waarin je dingen vastlegt die je belangrijk vindt voor de baring en de eerste uren daarna. Je schrijft het, logischerwijs, vooraf. Dit is niet alleen fijn voor jezelf, maar ook voor je (geboorte)partner en zorgverleners, oftewel jouw geboorteteam, zodat zij weten wat jouw wensen zijn. Echter zijn er in de loop van de tijd ook wat misverstanden ingeslopen en bestaan er tot op de dag van vandaag verschillende opvattingen over de inhoud en het doel ervan. Zo is bijvoorbeeld het beeld ontstaan dat een geboorteplan alleen maar jouw ideale droomscenario zou beschrijven, of dat er voornamelijk in zou staan wat een vrouw allemaal niet wil. Beide is in principe niks mis mee natuurlijk, maar dit zijn slechts onderdelen van de inhoud. Zo, nu we dat opgehelderd hebben, kunnen we verder met wat een geboorteplan dan wél is, en vooral: waarom zou je er een opstellen?


Het ironische is namelijk dat je een geboorteplan eigenlijk juíst schrijft omdat je niet kan plannen hoe de baring zal verlopen. Juist als het anders loopt, is dit document er om op terug te vallen. Je houdt hierin namelijk rekening met verschillende scenario’s. En misschien denk je dan, maar mijn verloskundige weet wat ik wil en die kent me, dus dan heeft het geen meerwaarde. Alleen stel dat er toch ook andere zorgverleners bij de baring aanwezig zijn (zoals bij een verplaatsing van de eerstelijnszorg naar de tweedelijns-), dan is het toch handig dat je dit document met jouw kernbelangen bij je hebt. 


Maar dat niet alleen. Het doel van het geboorteplan was vanaf het begin af aan: communicatie. Het is een super fijn en handig middel om over de baring na te denken, visualiseren en dit te communiceren met jouw zorgverlener(s). Hoe kijk je naar baren in haar algemeenheid, zijn er angsten die een rol spelen, of misschien een trauma van een eventuele vorige baring? Wil je wel of geen medicatie, of wanneer wel en wanneer niet? Hiermee krijg je dus al van tevoren de kans om deze belangrijke gesprekken te voeren, vragen te stellen, verwachtingen te (onder)scheppen, en zelf actief te worden in het proces. De autonomie komt hierdoor in jouw handen te liggen, waar ze hoort.


Stappenplan & algemene tips

Je kunt een geboorteplan dus zien als zowel een start- als uitgangspunt van gesprek met jouw zorgverlener(s). En daarbij leer je ook gelijk het geboortesysteem waarmee je te maken hebt kennen. Nu je beter begrijpt wat een geboorteplan is en waarom je er een schrijft, kunnen we het concretiseren. Hieronder vind je 4 stappen die je kunt zetten om jouw geboorteplan op papier te krijgen.


  1. Schrijf jouw ideale droombaring op.

  2. Onderzoek de risicofactoren die dit in de weg zouden kunnen zitten.

  3. RESEARCH. Hoe werkt geboorte, welke verwachtingen heb je, wat zijn de medische opties, etc. Dit kan overwhelming zijn. Begin daarom op tijd en neem vooral je tijd. Bij deze stap begeleid ik jou natuurlijk uitgebreid in een van de doula trajecten die ik aanbied.

  4. Maak van deze voorgaande stappen jouw plan voor jouw droombaring in de omstandigheden die van toepassing zijn.


Misschien kom je tijdens het lezen van deze blog al wat angsten of beperkende overtuigingen tegen; Durf ik wel voor mijn rechten en wensen te gaan staan? Wat zullen ze van me denken als ik dat doe? Heel herkenbaar voor vele van ons vrouwen denk ik. Ik zal ook de eerste zijn die zal toegeven dat dit niet altijd comfortabel of makkelijk gaat zijn. Het is geen lineaire weg, geen “easy way out” (als die al bestaat). De vraag die je beter zou kunnen stellen is: Is dat het waard? En ik denk dat je het antwoord op die vraag wel kan raden. De geboorte van jouw kind en die van jezelf als moeder “echoes in eternity”. Letterlijk. Het is zoveel meer dan gewoon een gebeurtenis. Jij en je kindje (en zelfs de generaties daarna) nemen het de rest van hun leven mee. Realisaties die hierbij kunnen helpen zijn:


  • ‘Ik geef me eraan over en zie wel hoe het loopt’ = Overgeleverd zijn aan hoe het loopt.

  • ‘Als je niet weet wat er te kiezen valt, dan heb je ook geen keuze.’


En remember: je hoeft dit niet alleen te doen. We gaan dit samen doen. Als doula ben ik bij je van begin tot eind.


Tot slot had ik nog wat tips beloofd die je helpen met het concretiseren van jouw geboorteplan. Komen ze:


  • Wees specifiek. (Dus géén grijze gebieden.)

  • Vermeld ook wat je wél wil. Dit is misschien nog lastiger te bedenken dan wat je niet zou willen, maar eigenlijk nog belangrijker.

  • Houd het overzichtelijk/duidelijk. Puntsgewijs bijvoorbeeld. Als je creatief bent ingesteld, wil je er misschien een prachtig gedesigned moodboard van maken met alles erop en eraan (herkenbaar). Dit kan alsnog, maar dan voor jezelf. Om jezelf duidelijk te maken is het toch echt van belang om specifiek te zijn.

  • Bewaar jouw geboorteplan op papier en digitaal. Houd ook vooral meerdere kopietjes bij de hand voor jouw geboorteteam. 

  • Zet de randzaken zoals muziek, sfeerlicht, etc. in een apart deel.


Mijn hoop is dat je er door deze blog achter bent gekomen hoe belangrijk het is dat jij als vrouw verantwoordelijkheid neemt voor jouw baring. En daarmee angsten te overwinnen en krachten op te roepen. We kunnen namelijk niet verwachten dat het systeem wel zal veranderen zonder dat wij daar iets voor hoeven te doen. De verandering zal uit onszelf moeten komen. Pas dan kunnen we een #REBIRTHOFBIRTH mogelijk maken. Samen.




Leren surfen is ook niet makkelijk. Maar in the end 

wel een stuk fijner dan elke golf over je heen krijgen en happen naar lucht.

- Larissa -




Ben jij benieuwd geworden naar wat ik als doula voor jou kan betekenen? Vrijblijvend kennismaken kan bij mij altijd. Stuur een mailtje naar info@the-rebirth-of-birth.nl of vul het contactformulier in.



Bronnen:

1. Bell, C.H., Muggleton, S., Davis, D.L. (2022). Birth plans: A systematic, integrative review into their purpose, process, and impact. Midwifery, 111.

1. Nira van Dijk (@bevallen.als.een.baas) - Minicursus Geboorteplan Schrijven

10 views0 comments

Recent Posts

See All

Comments


bottom of page